×

Bipolar Bozukluk ve Metabolik Bozukluklar

“Metabolik bozukluklar” fazla kilolu olma, obezite, yüksek kolesterol ve trigliserid, yüksek kan basıncı, ve/veya tip II diyabet hastalığı gibi çeşitli durumları içeren kapsamlı bir ifadedir. Bipolar bozukluğu olan bireyler, metabolik sendrom geliştirme açısından bipolar bozukluğu olmayan bireylerden daha yüksek riske sahiptir.

BİPOLAR BOZUKLUK VE METABOLİK BOZUKLUKLAR BİRLEŞTİĞİNDE ORTAYA ÇIKAN KOMPLİKASYONLAR

Bu sağlık sorunları kümesi sizi ciddi fiziksel hastalıklar açısından yüksek riskli hale getirebileceği gibi, psikiyatrik durumunuzu daha karmaşık bir hale getirebilir. Hem bipolar bozukluğu hem de metabolik sorunları olan bireyler aşağıdaki güçlüklerle karışılabilirler:

• Kalp ve damar hastalıkları
• Bazı kanser tipleri
• Azalmış yaşam kalitesi
• Günlük aktiviteleri yürütmekte güçlük
• Kişiler arası ilişkileri sürdürmekte güçlük
• İş sorunları
• Daha sık duygudurum bozukluğu dönemleri
• Etkinliklere dönük ilgi ve motivasyonda azalma
• Daha fazla depresif durum
• Bipolar bozukluk belirtileri tedaviye daha az yanıt verebilir
• Düşünme, yoğunlaşma, karar verme, planlama / organizasyon yetileri gibi bilişsel güçlükler.

RİSK FAKTÖRLERİ

Metabolik bozukluk gelişme olasılığını arttıran faktörlerin bazıları davranışsal değişikliklerle kontrol altına alınabilir, diğerleri ise sadece biyolojiktir.

• Kötü beslenme tercihleri
• Artmış sigara kullanımı
• Düşük bedensel aktivite
• İlaç yan etkileri
• Sağlık hizmetine erişim
• Stresli yaşam olayları ve yaşantılar (örneğin çocukluk çağı istismarı)
• Mali sorunlar
• Suç oranı yüksek bölgelerde yaşama
• İş sorunları
• Biyolojik faktörler
• Bağışıklık/yangı sistemi aktivasyonunda artış
• Stres hormonları, kortizol, insülin ve adrenalin sistemi değişiklikleri
• Uyku bozuklukları

Önleme ve Tedavi

• Farkında olun. Bipolar bozukluk nedeniyle metabolik bozukluk gelişme riskinizin yüksek olduğunu bilmek bunu önlemek için size yardımcı olacaktır ve hastalığın önlenmesi esastır.

• Sağlıklı bir beslenme sürdürün. Cinsiyetinize, yaşınıza ve vücut tipinize uygun kalori alımı ile dengelenmiş bir diyet çok önemlidir. Doktorunuzla birlikte sizin için doğru bir beslenme planı oluşturmaya çalışın.

• Egzersiz yapın. Mümkün olduğu kadar sık bedensel, aerobik aktivitelere (yürüyüş, koşu, bisiklet vb.) katılın.

• Uykuyu bir öncelik haline getirin. Normal bir uyku programı yapmak ve sürdürmek, genel iyilik halinizin sağlanması ve bipolar bozukluk belirtilerinizin giderilmesi için kesinlikle çok önemlidir. Uyku sağlığı metabolik problemleri gidermede de çok önemlidir.

• Tedavi seçenekleriniz üzerine düşünün. Doktorunuzla bipolar bozukluk tedavi seçenekleri arasında metabolik bozukluklara yol açma ya da metabolik bozuklukları kötüleştirme olasılığı daha düşük olanlar hakkında konuşun ve tedavi planınızda yapılabilecek değişiklikleri araştırın.

• Diğer hastalıkları kontrol altına alın. Tıkınırcasına yeme bozukluğu, dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu(DEHB), ve hipotiroidi metabolik bozukluklarla ilişkili diğer hastalıklardan sadece birkaçıdır. Doktorunuzla birlikte tüm bu sorunların kontrol altında tutulmasını sağlamaya çalışın.

• Düzenli kontroller planlayın. Size sağlık hizmeti sunanlardan sizi 6-12 ayda bir metabolik sorunlar açısından değerlendirmelerini isteyin.

• Bilgi isteyin. Bilimsel kanıtlar bipolar bozuklukla ilişkili metabolik sorunların destekleyici gruplar, davranış yönetimi, eğitim ve bazı durumlarda ilaç tedavisi ile tedavi edilebilir olduğunu göstermektedir. Bipolar bozukluk ve metabolik sorunları olan kişiler için, yaşadığınız bölge ve ülkenize özgün kaynakları araştırın.